ଓଡ଼ିଶା365(ବ୍ୟୁରୋ): ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ବର ସମେତ ରାଜ୍ୟରେ ଡେଙ୍ଗୁ ସଂକ୍ରମଣ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି । ତେବେ ଡେଙ୍ଗୁ ସଂକ୍ରମଣ ବୃଦ୍ଧି ପଛର ଏକ ବଡ଼ କାରଣ ଜଣାପଡ଼ିଛି। ପୂର୍ବରୁ ଏଡିସ୍ ମଶାର ଯେଉଁ ପ୍ରଜାତି ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗ କରୁଥିଲା, ତାର ଅନ୍ୟ ଏକ ପ୍ରଜାତି ମଧ୍ୟ ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରୁଛି। କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏଡିସ୍ର ଅନ୍ୟ ପ୍ରଜାତି ଡେଙ୍ଗୁର ବାହାକକୁ ଧାରଣ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେଲା ତାହାକୁ ଜାଣିବା ଲାଗି ଗବେଷକମାନେ ଚେଷ୍ଟା ଚଳାଇଥିବା ବେଳେ ଡେଙ୍ଗୁ ସଂକ୍ରମଣ ବୃଦ୍ଧି ଏବେ ଚିନ୍ତା ବଢାଇଛି ।
ଓଡ଼ିଶାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏଡିସ୍ ମଶାର ୩ଟି ପ୍ରଜାତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଏଜିପ୍ଟାଆଇ, ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ ଓ ଭିଟ୍ଟାଟସ୍ । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଏଜିପ୍ଟାଆଇ ଅଧିକ ରହିଥିବା ବେଳେ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ କମ୍ ରହିଥିଲା। ମାତ୍ର ଏବେ ସବୁକିଛି ଓଲଟପାଲଟ ହୋଇଯାଇଛି। ଏବେ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରୁଥିବା ବେଳେ ଏଜିପ୍ଟାଆଇ କମ୍ ରହିଛି। ଏଡିସ୍ର ଏହି ଦୁଇ ପ୍ରଜାତି କାମୁଡ଼ିବା ଫଳରେ ସଂକ୍ରମଣ ହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଏପରିକି କିଛି ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ର ମାତ୍ରା ଅଧିକ ରହିବା କାରଣରୁ ସେସବୁ ଅଞ୍ଚଳ ଡେଙ୍ଗୁ ସଂକ୍ରମଣର ହଟ୍ସ୍ପଟ୍ ପାଲଟିଛି।
ଆରଏମ୍ଆରସି ସୂତ୍ରରୁ ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁସାରେ, ପୂର୍ବରୁ ଏଡିସ୍ ଏଜିପ୍ଟାଆଇର ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବାର କ୍ଷମତା ରହିଥିଲା। ହେଲେ ଏବେ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ ଦେହରେ ଡେଙ୍ଗୁର ଭେକ୍ଟର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ଯଦି କୌଣସି ସ୍ଥାନରୁ ୧୦ଟି ଏଡିସ୍ ମଶା ଧରାଯାଏ, ତହିଁରୁ ୮-୯ ମଶା ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ ବାହାରୁଛନ୍ତି। ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ ମଶା ଶରୀରରେ ଏଭଳି କ’ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି ଯାହାଫଳରେ ଡେଙ୍ଗୁ ଭେକ୍ଟର ଧାରଣ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରୁଛି ତାହାର ଅନୁଧ୍ୟାନ ମଧ୍ୟ କରାଯାଉଛି। ଏବେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏଡିସ୍ ମଶାର ଦୁଇଟି ପ୍ରଜାତି ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରୁଛନ୍ତି, ଏ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଆକ୍ରାନ୍ତଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ ରହିବା ସ୍ବାଭାବିକ। ଡେଙ୍ଗୁ ସଂକ୍ରମଣକୁ କିଭଳି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯିବ ତାହା ଉପରେ ଗବେଷଣା ଜାରି ରହିଛି। କିଛିମାସ ମଧ୍ୟରେ ଗବେଷଣା ରିପୋର୍ଟ ଆସିବ ବୋଲି ଆରଏମ୍ଆରସି ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି।
ଅପରପକ୍ଷରେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ଏଜିପ୍ଟାଆଇ ମଶା ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ଏହା ଘର ଭିତରେ ସ୍ଥିର ପାଣି ସହିତ ବୋତଲ, ଟାୟାର ଆଦିରେ ବଂଶ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ। ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ବା ଗଛଲତାରେ ରହିଥାଏ। ହେଲେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଦେଶାନ୍ତର ସହିତ ସହର ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିବା ଫଳରେ ଏବେ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ଆଲବୋପିକ୍ଟସ୍ ମଶା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ତେବେ ଏହି ଦୁଇ ମଶାଙ୍କ ଶରୀରରେ ମ୍ୟୁଟେସନ୍ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ଅଧିକ ଗବେଷଣାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ରାଜ୍ୟ ଜନସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡା.ନିରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର କହିଛନ୍ତି, ରାଜ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଏଣ୍ଟୋମୋଲୋଜିକାଲ ସର୍ଭେରେ ଏଡିସ୍ ଏଜିପ୍ଟାଆଇ ତୁଳନାରେ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସ ଅଧିକ ରହିଥିବା ନଜରକୁ ଆସିଛି। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଓ ସହରତଳି ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଲବୋପିକ୍ଟସ୍ ଅଧିକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଅଳ୍ପ କିଛି ସ୍ଥାନରେ ଏଜିପ୍ଟାଆଇ ନଜରକୁ ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହାସହ ଏଡିସ୍ ମଶାର ଶାରୀରିକ ଗଠନରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି। ପୂର୍ବରୁ ଏଡିସ୍ ଆଲ୍ବୋପିକ୍ଟସର ଯେଉଁ ଆକାର ଥିଲା ତାହା ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏପରିକି ଏଡିସ୍ ମଶା ସାଧାରଣଭାବେ ଦିନରେ କାମୁଡ଼ୁଥିବା ନଜରକୁ ଆସିଥାଏ। ମାତ୍ର ଏବେ ଏଡିସ୍ ମଶା ରାତିରେ ମଧ୍ୟ କାମୁଡ଼ୁଛନ୍ତି। ତେଣୁ ଲୋକମାନେ ରାତିରେ ମଶାରୀ ଟାଙ୍ଗି ଶୋଇବା ଉଚିତ୍। ରାଜ୍ୟରେ ଏବେ ଡେଙ୍ଗୁର ନମୁନା ପରୀକ୍ଷା ୧ଲକ୍ଷ ପାର୍ କରିଛି। ତହିଁରୁ ୭ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଡେଙ୍ଗୁ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ସେ କହିଛନ୍ତି।
