ଓଡ଼ିଶା ୩୬୫ (ବ୍ୟୁରୋ): ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଆଜି ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନର ଉଦଘାଟନ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ସଂସଦର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଧିବେଶନ ଚାଲିଛି ଏବଂ ଆଜିଠାରୁ କେବଳ ନୂତନ ସଂସଦରେ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ବହୁତ ବଡ ଏବଂ ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଆକାରରେ ନିର୍ମିତ ଏହି ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳାକୃତି ସହିତ ଅନେକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଅଛି । ଭାରତର ପ୍ରଗତିର ପ୍ରତୀକ ଥିବା ଏହି ନୂତନ କୋଠା ନିର୍ମାଣରେ ୯୭୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭିସ୍ତା ଯୋଜନା ଅନ୍ତର୍ଗତ କେନ୍ଦ୍ରରେ ମୋଦୀ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଏହା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭିସ୍ତା ପୁନଃ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପର ଏକ ଅଂଶ ।
ନୂତନ ସଂସଦ ତ୍ରିକୋଣୀୟ କାହିଁକି?
ଯଦି ଆମେ ପୁରୁଣା ସଂସଦ ଗୃହ ଏବଂ ନୂତନ ସଂସଦ ଗୃହକୁ ଦେଖିବା, ତେବେ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ବଡ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଆକାରରେ । ପୁରୁଣା ସଂସଦ ଗୃହ ଗୋଲାକାର ଆକାରରେ । ତଥାପି, ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନ ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଆକାରରେ । କାହିଁକି? ଏହି ବିଷୟରେ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭିସ୍ତା ପୁନଃ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପର ୱେବସାଇଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜାଗାର ସର୍ବନିମ୍ନ ଉପଯୋଗକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଆକୃତି ହେଉଛି। ୬୪୫୦୦ ବର୍ଗଫୁଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ନିର୍ମାଣ କରୋନା ଅବଧି ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହାପୂର୍ବରୁ ୨୮ ମଇ ୨୦୨୩ ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ନୂତନ ସଂସଦ ଗୃହର ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଲୋକସଭା ଚାମ୍ବରରେ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ଚେୟାର ପାଖରେ ‘ସେଙ୍ଗୋଲ’ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।
ନୂତନ ସଂସଦ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରେ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ସୁବିଧା ଏବଂ ହାଇ-ଟେକ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଭିସ୍ତା ପ୍ରକଳ୍ପର ୱେବସାଇଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ନୂତନ ସଂସଦର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ ଏବଂ କାର୍ୟ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ‘ଅଲ୍ଟ୍ରା-ଆଧୁନିକ’ ଭାବରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି। ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଏଠାରେ ବଡ଼ ବିଧାନସଭା ଚାମ୍ବର ରହିବ। ଜାତୀୟ ପକ୍ଷୀ ମୟୂର ଉପରେ ମଡେଲ ହୋଇଥିବା ନୂତନ ଲୋକସଭାରେ ୮୮୮ ଟି ଆସନ ଥିବାବେଳେ ଜାତୀୟ ଫୁଲ ଲଟା ଉପରେ ମଡେଲ ହୋଇଥିବା ରାଜ୍ୟସଭା ୩୪୮ ଟି ଆସନ ପାଇବ। ମିଳିତ ଅଧିବେଶନ ପାଇଁ ୧,୨୭୨ ଟି ସିଟ୍ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ହଲ୍ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ନୂତନ ସଂସଦ ଗୃହରେ ଅଧିକ ଦୃଢ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନର ୪ ଟି କବାଟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି ।
ଏକ ନୂତନ ସଂସଦର ଆବଶ୍ୟକତା କାହିଁକି ଥିଲା?
ପୁରୁଣା ସଂସଦ ଭବନ ୧୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ଭୂକମ୍ପ ପରି ବିପର୍ୟ୍ୟୟ ସମୟରେ ଏହା ବିପଜ୍ଜନକ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନକୁ ଭୂକମ୍ପ ପ୍ରତିରୋଧକ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏହା ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ। ପୁରୁଣା ସଂସଦ ଭବନକୁ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ପରିଣତ କରିବାର ଯୋଜନା ଅଛି।