ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସୀମା ଉତ୍ତେଜନା ଗମ୍ଭୀର ମୋଡ଼ ନେଇଛି। ଭାରତର ‘ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୁର’, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନ ସମର୍ଥିତ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଗୋଷ୍ଠୀଗୁଡ଼ିକୁ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସୁନିୟୋଜିତ ସୈନ୍ୟ ଅଭିଯାନ ଥିଲା, ତାହା ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟ ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକୁ ବିଚଳିତ କରିଛି।
ଏହାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସ୍ବରୂପ, ପାକିସ୍ତାନ ଗତ କିଛି ଦିନ ଧରି ଭାରତୀୟ ସୀମାରେ ଡ୍ରୋନ୍ ଆକ୍ରମଣ, ଭାରୀ ଗୁଳିବିନିମୟ, ଏବଂ ବାୟୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି। ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ, ବିଶେଷତଃ ଏସ-୪୦୦ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମର ସାହାଯ୍ୟରେ, ଏହି ଆକ୍ରମଣଗୁଡ଼ିକୁ ନାକାମ କରି ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଛି।
ଏହି ଘଟଣାବଳୀ ଉପରେ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀ ଜାତୀୟ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବେଶ୍ ଆଲୋଡ଼ନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଏହି ଆର୍ଟିକିଲ ଏହି ସମସାମୟିକ ଘଟଣାବଳୀର ଏକ ବିସ୍ତୃତ ବିଶ୍ଳେଷଣ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି।
‘ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୁର’ ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ସୈନ୍ୟ ଅଭିଯାନ, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ପାକିସ୍ତାନ ସମର୍ଥିତ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଗୋଷ୍ଠୀଗୁଡ଼ିକୁ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ କରିବା ଏବଂ ସୀମାଦେଶରେ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ମଜବୁତ କରିବା। ଏହି ଅଭିଯାନ ଜମ୍ମୁ ନିକଟସ୍ଥ ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନ୍ୟ ପୋଷ୍ଟ ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଲଞ୍ଚ ପ୍ୟାଡଗୁଡ଼ିକୁ ଧ୍ବଂସ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଥିଲା ପାକିସ୍ତାନର ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ମୁଖ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର, ଯେଉଁଠାରୁ ଡ୍ରୋନ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଭାରତୀୟ ସୀମା ଆଡ଼କୁ ପଠାଯାଉଥିଲା।
ଏହି ଅଭିଯାନର ସଫଳତା ପାକିସ୍ତାନର ଆତଙ୍କବାଦୀ ନେଟୱାର୍କ ଉପରେ ଏକ ବଡ଼ ଆଘାତ ହୋଇଥିଲା। ଅନେକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ନିହତ ହୋଇଥିବା ଖବର ରହିଛି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନକୁ ବିଚଳିତ କରିଛି। ଏହାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ପାକିସ୍ତାନ ଗତ ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ଭାରତୀୟ ସୀମାରେ ଡ୍ରୋନ୍ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଗୁରୁବାର ଦିନ ୪୦୦ ଏବଂ ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ୫୫୦ରୁ ଅଧିକ ଡ୍ରୋନ୍ ପଠାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଭାରତର ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଏସ-୪୦୦ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ଏହି ଡ୍ରୋନ୍ଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାଶରେ ହିଁ ଧ୍ବଂସ କରି ଦେଇଛି। ଏହି ସଫଳତା ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟର କ୍ଷମତା ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ପ୍ରମାଣ କରୁଛି।
‘ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୁର’ର ସଫଳତା ପରେ ପାକିସ୍ତାନ ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ଭାବେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଛି। ଶନିବାର ସକାଳେ ପାକିସ୍ତାନ ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀର, ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ, ହରିୟାଣା, ଏବଂ ଗୁଜରାଟରେ ଆକ୍ରମଣ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି। ରାଜୌରୀ, ପୁଞ୍ଚ, ଏବଂ ଜମ୍ମୁରେ ଭାରୀ ଗୁଳିବିନିମୟ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଜଣେ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଧିକାରୀ ସମେତ ୫ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ଏହା ସହିତ, ପାକିସ୍ତାନ ସୀମା ନିକଟବର୍ତୀ ଶ୍ରୀଗଙ୍ଗାନଗର ଏବଂ ହନୁମାନଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ରେଡ ଆଲର୍ଟ ଜାରି କରାଯାଇଛି। ଚଣ୍ଡୀଗଡ଼ ଏବଂ ଅମ୍ବାଲାରେ ବାୟୁ ଆକ୍ରମଣର ଚେତାବନୀ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି।
ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ବିକ୍ରମ ମିଶ୍ରୀ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ତା’ର ଏୟାରବେସଗୁଡ଼ିକୁ ବନ୍ଦ କରି ନାହିଁ ଏବଂ ନାଗରିକ ବିମାନଗୁଡ଼ିକୁ ଢାଲ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରୁଛି। ଏହା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ନୀତିର ସ୍ପଷ୍ଟ ଉଲ୍ଲଂଘନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ଦାୟିତ୍ବହୀନ ଆଚରଣକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି। ଏହା ସହିତ, ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ ଠିକଣା, ବାୟୁସେନା ବେସ, ଏବଂ ନାଗରିକ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ଡ୍ରୋନ୍, ଲମ୍ବା ଦୂରତାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର, ଏବଂ ହାଇ-ସ୍ପିଡ ମିସାଇଲ ବ୍ୟବହାର କରିଛି।
କର୍ଣ୍ଣେଲ ସୋଫିଆ କୁରୈଶୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ୨୬ରୁ ଅଧିକ ସ୍ଥାନରେ ବାୟୁ ମାର୍ଗରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି, ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ଉଧମପୁର, ଭୁଜ, ପଠାନକୋଟ, ଏବଂ ବଠିଣ୍ଡାରେ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ବେସଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଛି। ଏହା ସହିତ, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଏବଂ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଟାର୍ଗେଟ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ନୈତିକହୀନ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି।
ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ଉସକେଇବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦୃଢ଼ତା ଏବଂ ସଂଯମର ସହ ମୁକାବିଲା କରିଛି। ଏସ-୪୦୦ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ପାକିସ୍ତାନର ଡ୍ରୋନ୍ ଆକ୍ରମଣକୁ ନାକାମ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ ଜମ୍ମୁ ନିକଟସ୍ଥ ପାକିସ୍ତାନୀ ପୋଷ୍ଟଗୁଡ଼ିକୁ ଧ୍ବଂସ କରି ସୀମା ସୁରକ୍ଷାକୁ ମଜବୁତ କରିଛି।
୯ ମେ’ରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହ ସିଡିଏସ ଏବଂ ତିନି ସେନାର ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ସହ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ କରିଥିଲେ। ଏହା ସହିତ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ମଧ୍ୟ ସିଡିଏସ, ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଉପଦେଷ୍ଟା ଅଜିତ ଡୋଭାଲଙ୍କ ସହ ବୈଠକ କରି ପରିସ୍ଥିତିର ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ଏହି ବୈଠକଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ନୀତି ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ସୁନିୟୋଜିତ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା।
ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉଇଙ୍ଗ କମାଣ୍ଡର ବ୍ୟୋମିକା ସିଂହ ପାକିସ୍ତାନର ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାରକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତର ଏସ-୪୦୦ ସିଷ୍ଟମ ଏବଂ ସୁରତ ଓ ସିରସାରେ ବିମାନବନ୍ଦର ଧ୍ବଂସ କରିବାର ମିଥ୍ୟା ଦାବି କରୁଛି। ଭାରତ ଏହି ଦାବିଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଖାରଜ କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ବିକ୍ରମ ମିଶ୍ରୀ ପାକିସ୍ତାନର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଉସ୍କାଣୀମୂଳକ ଏବଂ ଉତ୍ତେଜନା ବଢ଼ାଉଥିବା ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏହି ଉସ୍କାଣୀର ଦାୟିତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସନ୍ତୁଳିତ ଉପାୟରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଛି।
ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ଉସ୍କାଣୀମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାର ଆଞ୍ଚଳିକ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ପାକିସ୍ତାନର ନାଗରିକ ବିମାନକୁ ଢାଲ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୁଦାୟରେ ନିନ୍ଦାଯୋଗ୍ୟ ହୋଇଛି। ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ଆତଙ୍କବାଦ ସମର୍ଥନ ନୀତିକୁ ପୁନର୍ବାର ଉଜାଗର କରିଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଭାରତର ସଂଯମୀ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ପ୍ରଶଂସା ଲାଭ କରିଛି। ଭାରତ କେବଳ ଚିହ୍ନିତ ସୈନ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସଠିକ୍ ଆକ୍ରମଣ କରି ନାଗରିକ କ୍ଷୟକ୍ଷତିକୁ ନ୍ୟୂନତମ ରଖିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି। ଏହା ଭାରତର ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରତି ନିଷ୍ଠା ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ନୀତି ପ୍ରତି ସମ୍ମାନକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ପାକିସ୍ତାନର ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାର ଅଭିଯାନ, ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ ଠିକଣା ଧ୍ବଂସ କରିବାର ଦାବି କରୁଛି, ତାହା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ସତ୍ୟତା ଯାଞ୍ଚ ପରେ ଖଣ୍ଡନ କରାଯାଇଛି। ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ବିଶ୍ବସନୀୟତାକୁ ଆହୁରି ଦୁର୍ବଳ କରିଛି।
ସୀମା ସୁରକ୍ଷା
ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ ଭାରତକୁ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ କରିଛି। ରାତିରେ ସୀମାନ୍ତ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ବ୍ଲାକଆଉଟ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ସୈନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷିତ କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ଏବଂ ସେନା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତର୍କ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଛନ୍ତି।
ଭାରତର ରଣନୀତି କେବଳ ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣକୁ ନାକାମ କରିବା ନୁହେଁ, ବରଂ ଆତଙ୍କବାଦୀ ନେଟୱାର୍କର ମୂଳକୁ ଧ୍ବଂସ କରିବା ମଧ୍ୟ। ‘ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୁର’ ଏହାର ଏକ ଉଦାହରଣ। ଏହା ସହିତ, ଭାରତ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୁଦାୟରେ ପାକିସ୍ତାନର ଆତଙ୍କବାଦ ସମର୍ଥନ ନୀତିକୁ ଉଜାଗର କରିବା ପାଇଁ କୂଟନୈତିକ ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରଖିଛି।
ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସୀମା ଉତ୍ତେଜନା ଆଞ୍ଚଳିକ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ଏକ ଗମ୍ଭୀର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ପାକିସ୍ତାନର ଉସ୍କାଣୀମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାର ତା’ର ଦାୟିତ୍ବହୀନ ଆଚରଣକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଭାରତର ସଂଯମୀ, ଦାୟିତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ, ଏବଂ ସୁନିୟୋଜିତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରତି ତା’ର ନିଷ୍ଠାକୁ ପ୍ରମାଣ କରୁଛି।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଭାରତକୁ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା, ସୈନ୍ୟ ଆଧୁନିକୀକରଣ, ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଆହୁରି ଗୁରୁତ୍ବ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏହା ସହିତ, ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆତଙ୍କବାଦ ସମର୍ଥନ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚାପ ଆବଶ୍ୟକ। ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ଆମକୁ ସ୍ମରଣ କରାଉଛି ଯେ ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ କେବଳ ସୈନ୍ୟ ଶକ୍ତି ନୁହେଁ, କୂଟନୈତିକ ଏବଂ ନୈତିକ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ।