ଛତିଶଗଡ଼ରେ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ମୋଡ଼ରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ନକ୍ସଲବାଦୀମାନେ ଏକ ଏକ କରି ନିଜର ଅଡ୍ଡା ହରାଉଛନ୍ତି। ସୁରକ୍ଷାବଳ ସେମାନଙ୍କୁ ନିପାତ କରି ସେମାନଙ୍କ ଅଡ୍ଡାରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଛନ୍ତି।

୨୨ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅପରେସନରେ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ସଫଳତା ମିଳୁଛି। ଏହି ଅପରେସନର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ହେଉଛି କର୍ରେଗୁଟ୍ଟା ପାହାଡ଼, ଯେଉଁଠାରୁ ନକ୍ସଲବାଦୀମାନେ ପଳାୟନ କରୁଛନ୍ତି।
ଏହି ପାହାଡ଼ରେ ସୁରକ୍ଷାବଳ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ପାହାଡ଼କୁ ମଧ୍ୟ ଛତିଶଗଡ଼ର ସିଆରପିଏଫ, ପୁଲିସ, ଡିଆରଜି ଏବଂ ବିଶେଷ କମାଣ୍ଡୋ ଘେରି ରଖିଛନ୍ତି। ସୁରକ୍ଷାବଳର ଏହି ଅପରେସନ ଯୋଗୁଁ ଲାଲ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ଭୟଭୀତ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନେ ଏବେ ସରକାରଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ଛତିଶଗଡ଼ର ବିଜେପି ସରକାର ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଛନ୍ତି।
ପଳାଉଛନ୍ତି ନକ୍ସଲବାଦୀ
ଛତିଶଗଡ଼, ତେଲଙ୍ଗାନା ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ସୀମା ଯେଉଁଠାରେ ମିଶୁଛି, ସେଠାରେ  କର୍ରେଗୁଟ୍ଟା ପାହାଡ଼ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା ୫ ହଜାର ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ରହିଛି। ପାହାଡ଼ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖରେ ଘନ ଜଙ୍ଗଲ ରହିଛି। ଏଠାରେ ଆଖପାଖରେ କୌଣସି ଜନବସତି ନାହିଁ।

୨୨ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ସୁରକ୍ଷାବଳ ଏଠାରେ ଅପରେସନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସୁରକ୍ଷାବଳଙ୍କୁ ସୂଚନା ମିଳିଥିଲା ଯେ ଏଠାରେ ହିଡ଼ମା ପରି ଅନେକ ବଡ଼ ନକ୍ସଲ କମାଣ୍ଡର ରହୁଛନ୍ତି।
ଏହାପରେ ଛତିଶଗଡ଼ ପୁଲିସ, ଡିଆରଜି, ସିଆରପିଏଫ, କୋବ୍ରା କମାଣ୍ଡୋ ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର କମାଣ୍ଡୋ ସମେତ ପ୍ରାୟ ୧୦ ହଜାର ଯବାନ ଏହି ପାହାଡ଼କୁ ଘେରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଯବାନମାନେ ଏହି ପାହାଡ଼ରେ ପହଞ୍ଚି ନ ପାରନ୍ତି ସେଥିପାଇଁ ମାଓବାଦୀମାନେ ଆଇଇଡି (ବିସ୍ଫୋରକ) ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ତଥାପି, ସୁରକ୍ଷାବଳ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ସହ ସେମାନଙ୍କର ମୁକାବିଲା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।

ଓଡ଼ିଶାରେ ନକ୍ସଲବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଗତ କିଛି ବର୍ଷରେ  ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯଦିଓ ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ମୂଳ ହୋଇନାହିଁ। ସୁରକ୍ଷାବଳର ନିରନ୍ତର ଅପରେସନ, ସରକାରୀ ନୀତି, ଏବଂ ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଯୋଗୁଁ ନକ୍ସଲବାଦୀ ପ୍ରଭାବ କମିଛି। ତଥାପି, ରାଜ୍ୟର କିଛି ଅଞ୍ଚଳ, ବିଶେଷତଃ ଦକ୍ଷିଣ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ଜଙ୍ଗଲମୟ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକ ଯେପରିକି ମାଲକାନଗିରି, କୋରାପୁଟ, ନୂଆପଡ଼ା, ଏବଂ କନ୍ଧମାଳରେ ନକ୍ସଲବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଏବେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଉଛି।
ଓଡ଼ିଶାରେ ନକ୍ସଲ ହ୍ରାସର କାରଣ:
ଓଡ଼ିଶା ପୁଲିସ, ସିଆରପିଏଫ, ଏବଂ ବିଶେଷ ଅପରେଟିଂ ଗ୍ରୁପ (ଏସଓଜି) ଦ୍ୱାରା ନିୟମିତ ଅପରେସନ ଚାଲିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ୨୦୨୫ ଏପ୍ରିଲ ୨୭ରେ ମାଲକାନଗିରିରେ ଏକ ନକ୍ସଲ ଆକ୍ରମଣ ଯୋଜନା ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବୋମା ଓ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଜବତ କରାଯାଇଥିଲା। ସୁରକ୍ଷାବାହିନୀଙ୍କ କଡ଼ା ଅପରେସନ ଯୋଗୁ ନକ୍ସଲମାନେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆଉ ସୁରକ୍ଷିତ ମଣୁନାହାଁନ୍ତି ।

ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ଓ ପୁନର୍ବାସନ

ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ନୀତି ଅନେକ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟଧାରାକୁ ଫେରିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଛି। ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଭିତରେ ଅନେକ ନକ୍ସଲ ଜଙ୍ଗଲ ଛାଡିଛନ୍ତି । ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରାତରେ ସାମିଲ ହେଉଛନ୍ତି । ୨୦୨୪ ଏବଂ ୨୦୨୫ରେ ଅନେକ ନକ୍ସଲବାଦୀ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ସଂଗଠନର ଶକ୍ତି କମାଇଛି।
ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ

ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ରାସ୍ତା, ବିଦ୍ୟୁତ, ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ଭଳି ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ସମର୍ଥନ ହ୍ରାସ କରିଛି। ସରକାରଙ୍କ କାଳିଆ ଯୋଜନା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କଲ୍ୟାଣମୂଳକ ଯୋଜନା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନୋବଳ ବଢ଼ାଇଛି।
ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ସମନ୍ୱୟ: ଓଡ଼ିଶା ସହ ଛତିଶଗଡ଼, ତେଲଙ୍ଗାନା, ଏବଂ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଭଳି ପଡ଼ୋଶୀ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମିଳିତ ଅପରେସନ କରୁଛନ୍ତି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଛତିଶଗଡ଼ର କର୍ରେଗୁଟ୍ଟା ପାହାଡ଼ରେ ୨୨ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରୁ ଚାଲିଥିବା ଅପରେସନ, ଯେଉଁଠାରେ ୧୦ ହଜାର ଯବାନ ମୁତୟନ ହୋଇଛନ୍ତି, ଓଡ଼ିଶା ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଛି।

୨୭ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ମାଲକାନଗିରିରେ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ଏକ ଆକ୍ରମଣ ଯୋଜନା ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା। ସୁରକ୍ଷାବଳ ମାଓଡମ୍ପରୁ ବୋମା ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଜବତ କରିଥିଲେ।

ଛତିଶଗଡ଼-ଓଡ଼ିଶା ସୀମାରେ ଅପରେସନ: ଛତିଶଗଡ଼ର ବିଜାପୁର ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ସୀମା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ କାରେଗୁଟ୍ଟା ଜଙ୍ଗଲରେ ୨୪ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ଏକ ଏନକାଉଣ୍ଟରରେ ୫ ଜଣ ମାଓବାଦୀ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ମାଓବାଦୀ ନେତା ହିଡ଼ମାଙ୍କୁ ଧରିବା ପାଇଁ ଅପରେସନ ଜାରି ରହିଛି।

୨୪ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ତେଲଙ୍ଗାନାର ମୁଲୁକାନ ଜିଲ୍ଲାରେ ଓଡ଼ିଶା ସୀମା ନିକଟରେ ୬ ଜଣ ହାର୍ଡକୋର ମାଓବାଦୀ ଏନକାଉଣ୍ଟରରେ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ। ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଆଇଇଡି ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ କରାଯାଇଥିଲା।

ସର୍ଚ୍ଚ ଅପରେସନ: ୨୬ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ଓଡ଼ିଶା-ଛତିଶଗଡ଼ ସୀମା ନିକଟରେ ଏକ ସର୍ଚ୍ଚ ଅପରେସନରେ ୩୬ଟି ଡିଟୋନେଟର ଏବଂ ୩୩ଟି ଜିଲେଟିନ ଜଙ୍ଗଲରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା।

ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଦେଖିଲେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନକ୍ସଲବାଦୀ ସଂଗଠନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି । କିନ୍ତୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ମୂଳ ହୋଇନାହିଁ। ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ନକ୍ସଲବାଦୀମାନେ ଏବେ ମଧ୍ୟ ସକ୍ରିୟ ଅଛନ୍ତି, ଏବଂ ସୁରକ୍ଷାବଳ ନିୟମିତ ଅପରେସନ ଜାରି ରଖିଛି।

ଛତିଶଗଡ଼ରେ ଚାଲିଥିବା ବଡ଼ ଅପରେସନ (ଯେପରିକି କର୍ରେଗୁଟ୍ଟା ପାହାଡ଼ରେ) ଓଡ଼ିଶାର ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ନକ୍ସଲବାଦୀଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ନକ୍ସଲବାଦୀମାନେ ଏବେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଥିବାରୁ ଅନେକେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ପଳାୟନ କରୁଛନ୍ତି।

ଓଡ଼ିଶାରେ ନକ୍ସଲବାଦୀ ପ୍ରଭାବ କମୁଛି, କିନ୍ତୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ମୂଳ ପାଇଁ ଆହୁରି ସମନ୍ୱିତ ପ୍ରୟାସ ଆବଶ୍ୟକ। ସୁରକ୍ଷାବଳର ଅପରେସନ ଏବଂ ସରକାରୀ ବିକାଶ ଯୋଜନା ଏହି ଦିଗରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଛି। ଯଦି ଅଧିକ ପଦକ୍ଷେପ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମିଳେ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳେ ତେବେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ନକ୍ସଲ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବେ ଏଥିରେ ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ।