ପୁରୀ, ଓଡ଼ିଶାର ସଂସ୍କୃତିକ ହୃଦୟକ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପବିତ୍ର ଧାମ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ନୂଆ ବିକାଶ ଧାରାରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛି। ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ଇନ୍ଫ୍ରାସ୍ଟ୍ରକ୍ଚର, ଓ ପରିବେଶ ସମ୍ବଳିତ ଉନ୍ନତି ଏଠିକୁ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଗନ୍ତବ୍ୟରୂପେ ପରିଣତ କରିଛି। ଏହି ବିକାଶରେ ଇକୋ-ଟୁରିଜମ୍ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭୂମିକା ନିଭାଉଛି।
ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଦଶକରେ, ପୁରୀରେ ଗୋଟିଏ ବୃହତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ମାଧ୍ୟମରେ ପୁରୀକୁ ସୁନ୍ଦର ଓ ଆଧୁନିକ ଶହରରେ ପରିଣତ କରାଯାଇଛି। ଆଧୁନିକ ଗତିପଥ, ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡର ବସ ଟର୍ମିନାଲ, ଶୁଭ୍ର ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସଜା ଥିବା ବେଳାଭୂମି, ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଆକର୍ଷଣକୁ ବଢ଼ାଇଛି। ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ସଂସ୍କାର ଓ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିକ୍ରମା ପଥ ତିଆରି କରାଯିବା ସହ, ଧାର୍ମିକ ପର୍ଯ୍ୟଟନରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଯୋଜାଯାଇଛି।
ଏହି ସାଧାରଣ ବିକାଶ ସହ ସମନ୍ୱୟରେ, ଇକୋ-ଟୁରିଜମ୍ ପ୍ରୟାସ ପୁରୀର ବିକାଶ ଗାଥାର ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟ ଲେଖୁଛି। ସମୁଦ୍ର କୂଳ ଓ ଅନ୍ତଃଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶୂନ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ଓ ପରିବେଶ ସେନ୍ସିଟିଭ୍ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳୀ ବିକାଶ କରାଯାଇଛି। ଗୋପାଳପୁର, ଁଚାତିପଦା, ଚକ୍ରତୀର୍ଥ ଏବଂ ଦେବୀ ରିଭର ବେଲ୍ଟରେ ରିଭର କ୍ୟାମ୍ପିଂ, ଟ୍ରେକିଂ ଟ୍ରେଲ୍, ପକ୍ଷୀ ନିରୀକ୍ଷଣ, ଓ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଜୀବନ ଅନୁଭୂତି ପାଇଁ ବିଶେଷ ପ୍ରବନ୍ଧ ହୋଇଛି।
ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନେ ଏଥିରେ ସକ୍ରିୟ ଭାଗିଦାର ହେଉଛନ୍ତି। ଶିକ୍ଷିତ ଯୁବମାନେ ଟୁରିସ୍ଟ ଗାଇଡ୍, ଓ ବ୍ୟବସାୟୀ ଭାବେ ନୈଜୁକ୍ତି ଲାଭ କରୁଛନ୍ତି। ମହିଳାମାନେ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଭାଷା ଗାଇଡ୍ ଓ ଘରୋଇ ଭୋଜନ ଗୃହ ଚାଲାଇ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ହେଉଛନ୍ତି। ଏହିପରି ଉଦ୍ୟମ କେବଳ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିତିକୁ ମଜବୁତ କରୁନାହିଁ, ବରଂ ପରିବେଶ ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରି ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢ଼ି ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ଭିତି ତିଆରି କରୁଛି।
ସରକାର ଓ ବେସରକାରୀ ଉଦ୍ୟମ ମିଶି ପୁରୀକୁ ଏକ ସୁନ୍ଦର, ସ୍ଥାୟୀ, ଓ ପରିବେଶମିତ୍ର ଗନ୍ତବ୍ୟରୂପେ ଗଢ଼ି ଚାଲିଛନ୍ତି। ଏହି ବିକାଶ ମାନବ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ରଖି, ଓଡ଼ିଶାର ଅନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ଅନୁକରଣୀୟ ମଡେଲ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଛି।
