ଋଷିକେଶ, ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ଏକ ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ, ଯେଉଁଥିରେ ଆତ୍ମୀୟତା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ଏବଂ ପ୍ରକୃତିର ସୈାନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଏହି ସ୍ଥାନ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଗନ୍ତବ୍ୟ ହୋଇଥାଏ। ମୋର ଏହି ଭ୍ରମଣ ଏକ ଅପୂର୍ବ ଅନୁଭୂତି ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ମୁଁ ପ୍ରକୃତିର ସଂସ୍ପର୍ଶ, ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ଶାନ୍ତିମୟ ଧାରା ଏବଂ ଶାନ୍ତିମୟ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ରୂପରେ ଆପଣାଇପାରିଲି।

ଗଙ୍ଗା ଘାଟ ଏବଂ ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟ ଋଷିକେଶର ସଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଜୀବନର ମୂଳକେନ୍ଦ୍ର ହେଉଛି ଗଙ୍ଗା ଘାଟ। ମୁଁ ଏଠି ରାତିରେ ହେଉଥିବା ଗଙ୍ଗା ଆରତି ଦେଖିଲି, ଯାହା ମୋ ଜୀବନର ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅପୂର୍ବ ଅନୁଭୂତି ଥିଲା। ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟରେ ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ସନ୍ଧ୍ୟା ଆରତି ଏତେ ଅଦ୍ଭୁତ ଜଣାପଡ଼େ ଯେ, ମନ ଏକ ଅଜଣା ଶାନ୍ତିରେ ଭରିଯାଏ।

ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଝୁଲା ଏବଂ ରାମ ଝୁଲା ଏହି ଦୁଇଟି ଇତିହାସିକ ସେତୁ ଏଠିର ଏକ ମୂଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ। ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଝୁଲାର ଉପରେ ଗଙ୍ଗା ନଦୀ ଉପରେ ଚାଲିବାର ଅନୁଭୂତି ଅସାଧାରଣ ଲାଗିଥିଲା। ଏଠିରୁ ଦୃଶ୍ୟ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ପର୍ବତ, ଗଙ୍ଗା ଏବଂ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ଦର୍ଶନ ମିଳେ।

ଯୋଗ ଏବଂ ଧ୍ୟାନ ଋଷିକେଶ ଯୋଗର ରାଜଧାନୀ ଭାବରେ ପରିଚିତ। ମୁଁ ଏଠି ଏକ ଯୋଗ ଆଶ୍ରମରେ କିଛି ଦିନ ରହି ଯୋଗ ଏବଂ ଧ୍ୟାନ କରିଲି। ଏହା ମୋର ମନ ଏବଂ ଶରୀର ପାଇଁ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଅନୁଭୂତି ଦେଇଥିଲା।

ଉପସଂହାର ଋଷିକେଶ ଭ୍ରମଣ ମୋ ଜୀବନର ଏକ ଅସାଧାରଣ ଅନୁଭୂତି ଥିଲା। ଏଠିର ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ପରିବେଶ ମୋତେ ଗଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କଲା। ଯେମିତି ପ୍ରତ୍ୟେକ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କୁ ଏକ ଶାନ୍ତିମୟ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅନୁଭୂତି ଆବଶ୍ୟକ, ସେଥିପାଇଁ ଋଷିକେଶ ଏକ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଗନ୍ତବ୍ୟ।

ଋଷିକେଶ ଏଠି ଆସିଲେ ଆପଣ ନ କେବଳ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାର ସ୍ପର୍ଶ ପାଇବେ, ବରଂ ସାହସିକତାର ଆନନ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଉପଭୋଗ କରିପାରିବେ। ଯୋଗର ରାଜଧାନୀ ଭାବେ ପରିଚିତ ଏହି ସ୍ଥାନ ଭ୍ରମଣପ୍ରେମୀ, ଧ୍ୟାନସାଧକ ଏବଂ ସାହସିକ କ୍ରିୟାକଳାପ ପସନ୍ଦ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱର୍ଗସଦୃଶ ସ୍ଥାନ।

ଋଷିକେଶ ଭ୍ରମଣ ପାଇଁ ଯିବାର ଦଶଟି କାରଣ
ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଶାନ୍ତି: ଋଷିକେଶକୁ “ବିଶ୍ୱର ଯୋଗ ରାଜଧାନୀ” କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ଅନେକ ଆଶ୍ରମ ଓ ଧ୍ୟାନ କେନ୍ଦ୍ର ରହିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଆପଣ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଶାନ୍ତି ଅନୁଭବ କରିପାରିବେ।
ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ: ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ପବିତ୍ର ଓ ସୁନ୍ଦର ଦୃଶ୍ୟ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଅନୁଭୂତି ପ୍ରଦାନ କରେ, ଖାସକରି ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ଗଙ୍ଗା ଆରତୀ ଦେଖିବାରେ।
ସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ: ରିଭର ରାଫ୍ଟିଂ, ବଞ୍ଜି ଜମ୍ପିଂ, ଟ୍ରେକିଂ ଓ କ୍ୟାମ୍ପିଂ ଭଳି ସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଋଷିକେଶ ପ୍ରସିଦ୍ଧ।
ପ୍ରକୃତିର ସାନ୍ନିଧ୍ୟ: ହିମାଲୟର ପାଦଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ସ୍ଥାନ ସବୁଜ ଜଙ୍ଗଲ ଓ ପର୍ବତମାଳାରେ ଘେରା, ଯାହା ପ୍ରକୃତି ପ୍ରେମୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆଦର୍ଶ।
ଯୋଗ ଓ ଧ୍ୟାନ: ଅନେକ ବିଶ୍ୱବିଖ୍ୟାତ ଯୋଗ ସ୍କୁଲ ଏଠାରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଆପଣ ଯୋଗ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ।
ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ: ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଝୁଲା ଓ ରାମ ଝୁଲା ଭଳି ପବିତ୍ର ଓ ଐତିହାସିକ ସ୍ଥାନ ଦର୍ଶନୀୟ।
ବିଟଲ୍ସ ସଂଯୋଗ: ବିଟଲ୍ସ ବ୍ୟାଣ୍ଡ 1968ରେ ମହର୍ଷି ମହେଶ ଯୋଗୀଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ ରହିଥିଲେ, ଯାହା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଆକର୍ଷଣର କେନ୍ଦ୍ର।
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଖାଦ୍ୟ: ଏଠାରେ ଶାକାହାରୀ ଓ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଖାଦ୍ୟର ବିକଳ୍ପ ଉପଲବ୍ଧ, ଯାହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଉପକାରୀ।
ସହଜ ପ୍ରବେଶ: ଋଷିକେଶ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ମାତ୍ର 250 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅଛି ଏବଂ ରେଳ, ସଡ଼କ ଓ ନିକଟସ୍ଥ ଜୋଲି ଗ୍ରାଣ୍ଟ ବିମାନବନ୍ଦର ଦ୍ୱାରା ସହଜରେ ପହଞ୍ଚି ହୁଏ।
ସଂସ୍କୃତି ଓ ଉତ୍ସବ: ବାର୍ଷିକ ଯୋଗ ମହୋତ୍ସବ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ, ଯାହା ଭ୍ରମଣକୁ ଆହୁରି ରୋମାଞ୍ଚକର କରେ।

ଋଷିକେଶକୁ ଭାରତର ସର୍ବୋତ୍ତମ ରିଭର ରାଫ୍ଟିଂ ଗନ୍ତବ୍ୟସ୍ଥଳୀ ଭାବେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ। ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ବିଭିନ୍ନ ଷ୍ଟ୍ରେଚ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁତ ସୁନ୍ଦର ରାପିଡ୍ସ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ନବାଗତ ଓ ଅଭିଜ୍ଞ ରାଫ୍ଟର ଉଭୟ ଅନନ୍ୟ ଅନୁଭୂତି ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରିପାରିବେ। *ସର୍ବୋତ୍ତମ ସମୟ:* ଅକ୍ଟୋବରରୁ ମେ। *ପ୍ରମୁଖ ରାପିଡ୍ସ:* The Wall, Roller Coaster, Golf Course।

ଏଠି ବିଶ୍ବବିଖ୍ୟାତ ଯୋଗ ଆଶ୍ରମ ଅଛି, ଯେଉଁଠି ଆପଣ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ଯୋଗ ଓ ଧ୍ୟାନ ଅଭ୍ୟାସ କରିପାରିବେ। ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆଶ୍ରମଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପରମାର୍ଥ ନିକେତନ, ଓମ୍ କାରାନନ୍ଦ ଆଶ୍ରମ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ସ୍ୱାମୀ ରାମ ସାଧନା କେନ୍ଦ୍ର ରହିଛି।

ଋଷିକେଶ ଗଙ୍ଗା ତୀରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିବାରୁ ଏଠିର ଅପୂର୍ବ ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଅନୁଭୂତି ପ୍ରଦାନ କରେ। *ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଝୁଲା, ରାମ ଝୁଲା* ଏବଂ ବିଟଲ୍ସ ଆଶ୍ରମ ଦର୍ଶନ କରିବା ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ।

ଏଠିର ଶାକାହାରୀ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ଅନେକ ବିଶେଷ ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସତ୍ତ୍ୱିକ ଥାଳି, ହେର୍ବାଲ୍ ଟି ଏବଂ ଘିଅରୋଟି ଏଠି ଦର୍ଶନୀୟ। ରହିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଅର୍ଥନେଟିକ୍ ଅଧିଠାନ ଏବଂ ଯୋଗ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ରିଜର୍ଟ ଉପଲବ୍ଧ।