ପୋଲାଭରମ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ ବହୁ-ଉଦ୍ଦେଶୀୟ ସେଚ୍ଛା ଉଦ୍ୟମ, ଯାହା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଗୋଦାବରୀ ନଦୀରେ ରଚିତ ହେଉଛି। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସିଚାଇ, ପ୍ରବଳ ବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ପିପାସୁ ଜଳ ଯୋଗାଣ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୋଦାବରୀ ନଦୀର ପାଣିକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରି, ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ ନଦୀଗୁଡ଼ିକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। ଏହା ଏକ ବଡ଼ ଡ୍ୟାମ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ ଯାହା ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଅନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ବିକାଶ ଅଭିମୁଖୀ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଛି।
ଓଡ଼ିଶା କାହିଁକି ବିରୋଧ କରୁଛି?
ଓଡ଼ିଶା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ବିରୋଧ କରୁଛି କାରଣ ଏହା ରାୟଗଡ଼ା, କୋରାପୁଟ, ମଲକାନଗିରି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବଡ଼ ପରିମାଣର ଅବାସଯୋଗ୍ୟତା ଏବଂ ବିସ୍ଥାପନ ସମସ୍ୟା ତିଆରି କରିପାରେ। ଏହି ମାମଲାରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟ ଚିନ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:
ପୋଲାଭରମ ଡ୍ୟାମ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ବହୁତ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳ ବନ୍ୟା ଜଳରେ ବହିଯିବ। ଏଥିପାଇଁ ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକ ବିସ୍ଥାପିତ ହେବେ।
ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ, ଜଳବାୟୁ ଏବଂ ଜୀବ ବିବିଧତା ଉପରେ ଖରାପ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ବନ୍ୟାପ୍ରଭନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ବୃକ୍ଷମଳ୍ଲୀକରଣ ଓ ପ୍ରାଣୀଜୀବନ ଅପକ୍ଷୟ ପାଇପାରେ।
ଓଡ଼ିଶା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ବିରୋଧରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଓ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ସରକାରଙ୍କୁ ଅନେକ ଚିଠି ଲେଖିଛି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଅନୁମତି ବିନା ଏହି ଡ୍ୟାମ୍ ନିର୍ମାଣ ହେଉଥିବାରୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଏହାକୁ ଅବୈଧ ମନେ କରୁଛି।
ଜଳ ବଣ୍ଟନ ନୀତି: ଗୋଦାବରୀ ନଦୀର ପାଣି ବଣ୍ଟନ ନୀତି ନେଇ ଓଡ଼ିଶା ଚିନ୍ତିତ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଫଳରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଓଡ଼ିଶାର ପଶ୍ଚିମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳ ସଂକଟ ସୃଷ୍ଟି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।
ପୋଲାଭରମ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ ବଡ଼ ବିକାଶମୂଳକ ଉଦ୍ୟମ ହେଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ନେଇ ଓଡ଼ିଶାର ଚିନ୍ତା ସଂଗତିଯୋଗ୍ୟ। ବିସ୍ଥାପନ, ପରିବେଶ, ଜଳ ବଣ୍ଟନ ଏବଂ ଆଇନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଓଡ଼ିଶା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ମନନୀୟ ଭାବରେ ଆବଲୋକନ କରୁଛି। ଏଥିପାଇଁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଏକ ରାଜନୈତିକ, ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ସମାଜିକ ମନ୍ଥନ ଆବଶ୍ୟକ।